Episodes

Saturday Dec 17, 2022
هفدهم | ارسطو (قسمت سوم) - سیاست و هنر
Saturday Dec 17, 2022
Saturday Dec 17, 2022
در قسمت پایانیِ سهگانهی ارسطوست به فلسفهی سیاست و هنرِ ارسطو میپردازم. از انسانِ سیاسی، غایتِ جامعه، حکومتِ ایدهآل، جایگاهِ هنر و تراژدی خواهم گفت. همچنین از دو نوع رویکرد به فلسفه خواهم گفت، رویکردِ سطحی و رویکردِ ثمربخش.
در کانال تلگرام پادکست دیدن عضو شوید.

Saturday Sep 03, 2022
شانزدهم | ارسطو (قسمت دوّم) - اخلاق
Saturday Sep 03, 2022
Saturday Sep 03, 2022
ارسطو گفت: "انسان حیوان ناطق است." یعنی حیوانِ دارای لوگوس است، حیوانِ اندیشنده. امّا انسان افزونِ بر قوهی تفکر جسم و عواطف هم دارد. پس ائودایمونیا یا سعادتش در گروی توجه به هر دو از طریقِ پرورشِ جسم و تربیتِ نفس است. به باورِ ارسطو سعادت مقصد نیست بلکه نحوی زیستن است، زیستِ فضیلتمدانه. برخلافِ انسان خدای ارسطو اندیشهی مطلق است. خدا به خود میاندیشد و عشق او افلاک را به حرکت درمیآورد.
این دوّمین قسمت از سهگانهی ارسطو است.
در کانال تلگرام پادکست دیدن عضو شوید.

Monday May 02, 2022
پانزدهم | صورت-ماده: ارسطو - قسمت اوّل
Monday May 02, 2022
Monday May 02, 2022
ارسطو باور داشت چیزها برای بودن و شناخته شدن تنها به صورت و ماده نیاز دارند، نه مثالهایی در آسمان. او برای هر برهانی سرآغازی متصور بود و اصلی را تبیین کرد که نفیِ آن متناقضترین عملِ قابلِ تصور است. ارسطو در کتابِ متافیزیکِ به بنیادهای طبیعت پرداخت. از "جوهر" و "وجود" گفت و در هر شیئی چهار علّت را شناسایی کرد. او بزرگترین شاگردِ و جدیترین منتقدِ افلاطون است. فلسفه که با نظریاتِ افلاطون به آسمانها رفته بود، با ایدهی صورت-مادهی ارسطو به زمین بازگشت.

Saturday Oct 16, 2021
چهاردهم | جهانِ مُثُل: افلاطون - قسمت دوّم
Saturday Oct 16, 2021
Saturday Oct 16, 2021
افلاطون به دو جهان باور دارد، یکی همین که در آن ساکن هستیم، جهانِ شدن و تغییر، و دیگری جهانِ ازلی-ابدیِ و نامتغیرِ مُثُل. هر چیزی، از انسان و جانوار گرفته تا گیاه و اشیای بیجان، در عالمِ مُثُل، مثالی جاودان دارد. کارِ فیلسوف شناسائی این مثالهاست، برخلافِ انسانها که تمامِ عمر گویی در غاری سرگرمِ تماشای سایهها هستند. مثالهای افلاطون معقولاند و غیر محسوس و بینقص و نمیتوانند منشأ شر باشند. شر آفت چیزهای مادی است.

Saturday Jun 05, 2021
سیزدهم | عدالت: افلاطون - قسمت اوّل
Saturday Jun 05, 2021
Saturday Jun 05, 2021
افلاطون آشناترین نام در دنیای فلسفهست. وایتهد، فیلسوف و ریاضیدانِ قرن نوزدهمی، میگوید فلسفهی غرب جز حاشیهای نیست بر فلسفهی افلاطون. بعد از گذشتِ قرنها همچنان بعید است در عرصهی فلسفه به موضوعی بربخورید که افلاطون به نحوی به آن نپرداخته باشد. نه فقط فلسفه، ردِ ایدههای افلاطون را به سادگی میتوان در ادیانِ و گرایشهای عرفانی مختلف هم یافت. در این قسمت از جمله به افلاطونِ در سایهی سقراط، افلاطونِ در کمال و عدالت در فلسفه و آرمانشهرِ افلاطونی خواهیم پرداخت.

Saturday Jun 05, 2021
دوازدهم | فضیلت: سقراط
Saturday Jun 05, 2021
Saturday Jun 05, 2021
سقراط همهی عمر در کوچههای آتن قدم زد، و با مردم در موردِ عدالت، خوبی، خویشتنداری، دینداری، شجاعت، دوستی، و عشق گفتوگو کرد. هدفِ سقراط دستیابی به فضیلت و روشِ او دیالکتیک بود. سقراط سیاستمدارن، شاعران و اهالیِ فن را به پرسش گرفت. عاقبت آتن پرسشگریِ سقراط را برنتافت و او را به مرگ محکوم کرد.

Saturday Nov 14, 2020
یازدهم | انسان-معیار: سوفسطائیان
Saturday Nov 14, 2020
Saturday Nov 14, 2020
اوّلین قسمت از دومین فصلِ دیدن اختصاص دارد به سوفسطائیان. «انسان معیار همه چیز است»— این شعارِ سوفسطائیان بود و حاصلِ «شکِ سوفسطائی» به تواناییِ انسان در به سرانجام رساندنِ پروژهی پیشاسقراطیِان برای کشفِ رازِ جهان. سوفسطائیان آموزگاران فنِ سخنوری، نخستین زبانشناسان و نخستین روانکاوان بودند. با این حال سوفسطائیگری تا همین اواخر چیزی شبیه یک دشنامِ فلسفی بود. سقراط و افلاطون بزرگترین دشمنانِ سوفسطائیگری بودند. از نشانههای بدنامیِ این متفکران اینکه «سفسطهگری» و «سوفسطائیگری» همریشهاند.

Tuesday Sep 15, 2020
دهم | اتم: اتمیان
Tuesday Sep 15, 2020
Tuesday Sep 15, 2020
اولین فصلِ دیدن، فلسفهی پیشاسقراطیان، با این قسمت به پایان میرسد. موضوعِ این قسمت فلسفهی اتمگراییست. نظامِ اتمیان، تا اینجای کار، بیشترین شباهت را به نظام علمیِ معاصرِ ما دارد. تنها موجودیتِ واقعی در فلسفهی اتمگرایان، «اتم» است. همچنین، در این قسمت برای اولین بار از فلسفهی اخلاق خواهیم گفت؛ از «ائوثومیا» یا سرخوشی که مبنای فلسفهی لذتگرایانهی اتمیان است.

Monday Aug 03, 2020
نهم | عقل و بذر: آناکساگوراس
Monday Aug 03, 2020
Monday Aug 03, 2020
آناکساگوراس معتقد است جهان از «بذر»هایی ساخته شده که توسط نیروی «عقل» به هم آمیختهاند. با آناکساگوراس گسستی آغاز میشود که در آینده ایدهی خدای واحد را پدید میآورد؛ گسستِ نیروی محرکهی کیهان، از مادهی سازندهی آن. در این قسمت، همچنین، از دوگانهای خواهید شنید که در هر هشت قسمتِ قبلی حاضر اما مستتر بود، دوگانهی «فنومن»، و «نومن» یا «پدیدار»، و «شیء فینفسه».

Thursday Jul 16, 2020
هشتم | مهر و آفند: امپدوکلس
Thursday Jul 16, 2020
Thursday Jul 16, 2020
امپدوکلس تبیینی تماماً فیزیکی از جهان ارائه میدهد که در آن چهار عنصر، آب و باد و خاک و آتش، و دو نیرو، مهر و نفرت دستاندرکار هستند. آموزههای امپدوکلس محل تلاقی ایدههای پیشینیان است: ملطیان، هراکلیتوس و پارمنیدس. امپدوکلس روی دیگری هم دارد، او خود را خدایی فناناپذیر میداند در میان فانیان. امپدوکلس تنها راه نجاتِ روحهای هبوط کرده در «لجنزار بیچارگی دنیا» را تزکیه میداند.